De invloed van het de gut-skin barrier op de gezondheid van de huid
Afgelopen twee weken heb ik het coschap dermatologie succesvol afgerond. Via instagram heb ik gemerkt dat er veel vragen zijn rondom huidgezondheid en voeding.
Tijdens het coschap heb ik daar het een en ander over meegekregen, door een dermatoloog die extra aandacht besteedt aan voeding en leefstijl.
Je hebt zeker al eens van het microbioom gehoord, toch?
Al die beestjes die in je darmen leven en er voor zorgen jij gezond blijft (of bij mismatch ziek wordt)?
Maar heb je ook al eens van het huidmicrobioom gehoord?
Dat microbioom bestaat uit gisten, schimmels, bacteriën en soms parasieten die op je huid leven.
Steeds beter wordt de wetenschap er in om te onderzoeken wat voor belangrijke rol het huidmicrobioom heeft op de gezondheid van de huid en daarmee onze fysieke gesteldheid.
Wist je dat de huid ons grootst orgaan is?
Een gezonde, mooie en egale huid gaat gepaard met rijkdom, schoonheid en welvarendheid. Het is als het ware ons uithangbord en is dat beschadigd, dan heeft dat een onvermijdelijke impact op onze hele gezondheid.
Nu wordt het nog iets spannender…
Wetenschappers hebben ontdekt dat het huidmicrobioom beïnvloed wordt door de darmflora.
En onze darmflora wordt voor een groot deel gevormd door onze leefstijl en eetgewoontes, zoals je misschien weet. Voeding heeft dus (in)direct een invloed op het ontstaan en in het toom houden van verschillende huidziekten, zoals psoriasis, atopische dermatitis, rosacea, acne vulgaris en zelfs huidveroudering.
Laten we kijken hoe je dan via je darmen je huidgezondheid kunt ondersteunen.
Je huid is meer dan alleen een beschermingslaag. De huid speelt een curiciale rol in de functie van het immuunsysteem. Het aangeboren afweerstelsel kan heel goed slechte van goede indringers op de huid onderscheiden, zonder dat daarbij het agressievere aangeleerde immuunssytem geactiveerd moet worden.
Zijn er voldoende goede bacteriën aanwezig op de huid, zo wordt gehypothetiseerd, kunnen deze makkelijk alle pathogene (= ziekmakende) bacteriën weren.
De zogenaamde gut-skin axis beschrijft hoe de darmen de huidgezondheid via immunologische stofjes kan beïnvloeden.
Het is en blijft (nog) moeilijk om een oorzaak-gevolg relatie tussen de darmflora en huidaandoeningen vast te leggen. Wel zijn er al onderzoeken die laten zien dat verschillende huidaandoeningen ook in verband staan met darmziekten. Bijvoorbeeld, 10-20% van de patiënten met een darmziekte zoals colitis ulcerosa hebben ook een huidziekte.
In de biljoenenzware markt van cosmeticaproducten ligt de focus van behandeling van buitenaf.
Pas onderzoek van de laatste jaren is meer gaan bestuderen hoe ontstekingen in de darm, verandering in eetpatroon, antibiotica, prebiotica en probiotica een invloed kunnen hebben op het microbioom van de huid.
Van binnen naar buiten dus.
Laten we per huidaandoening kijken welke rol de gut-skin barrier speelt.
Atopische dermatitis
Atotische dermatitis (AD) is een chronische inflammatoire huidaandoening, waarbij een stoornis in het immuunssyteem, slechte huidbarrière en een disbalans in het huidmicrobioom en de darmflora een combinatie van oorzaken zijn. Beide microbiota spelen een belangrijke rol bij het ontstaan van AD. Er gaat de hygiëne hypothese rond welke ons vertelt dat wanneer op kinderleeftijd er een mindere blootstelling aan biodiverse microbiota dit samengaat met een verhoogd risico op AD. Zo hebben kinderen met een minder divers microbioom dus een groter risico. Patienten met AD hebben vaak meer S. aureus in de huid welke een rol speelt bij het stukmaken van de huidbarrière. In de darmflora hebben AD patiënten minder Bifidobacterium. Het grootste succes van therapie met een probioticum werd gezien bij een preparaat met Lactobacillus bactierën dat 2 keer per dag voor 4 tot 24 weken moest worden ingenomen. Het effect van probiotica was groter voor kinderen dan voor volwassenen.
Psoriasis
Psoriasis is een auto-immuunziekte van de huid. Een verandering in darmflora en het huidmicrobioom blijkt samen te gaan met deze ziekte. Onderzoek heeft aangetoond dat in typische psoriasisplaques een overgroei van Firmicutes en een tekort aan Cutibacterium zich afspeelt. Patiënten met psoriasis hebben ook over het algemeen een minder divers microbioom. Ze blijken minder bacteriën te hebben die Short Chain Fatty Acids aanmaken. En juist deze zijn zo belangrijk voor het reguleren van de Th17 immuunrespons. En juist bij psoriasis is deze immuunrespons te hard aanwezig. Vaak gaat psoriasis hand-in-hand met obesitas. Afvallen is dus het eerste advies. Wanneer je patiënten naast zalven (betamethason en calcipotriol) ook probiotica geeft (Bifidobacterium longum, Bifidobacterium lactis, and Lactobacillus rhamnosus) voor een duur van 12 weken, dan zie je bijna 30% extra vermindering van klachten.
Rosacea
Rosacea is ook een ontstekingsziekte van de huid, welke samengaat met een verandering in darmflora en een verhoogd risoco op Inflammatory Bowel Disease. Patiënten met rosacea hebben vaak een overgroei van bepaalde bactieriën, waaronder H. pylori. H. pylori kan roodheid in de huid triggeren, welke typisch is voor rosacea. Een onderzoek had aangetoond dat wanneer je een antibioticum (400 mg rifaximin 3 maal daags) voor 10 dagen neemt dat bij bijna 80% de patiënten de rosacea weg is gegaan. Zelfs na een follow-up periode van 9 maanden was het effect blijvend.
Acne vulgaris
Acne is een chnonische ontstekingsziekte van de talgklieren van de huid. Acne ontstaat door een overproductie van talg en een abnormale uitreiping van talgklieren. Daarnaast horen de aanwezigheid van de C. acnes bacterie en een ontstekingsbevorderende huidflora bij het plaatje van oorzaken van acne. Ook speelt een disbalans in de darmflora een rol bij de ontstekingen bij acne. Acne patiënten hebben een significant hogere ratio tussen Bacteroidetes tot Firmicutes, en ook een vermindering van Actinobacteria en Proteobacteria in vergelijking met gezonde proefpersonen. In het kader van acne wordt altijd het typische westers dieet met veel snelle koolhydraten, suikers en melkproducten ontraden, omdat het het IGF (een groeihormoon) laat stijgen in het bloed wat voor een toename in talgproductie zorgt. Verschillende onderzoeken hebben al aangetoond dat een probioticum met lactobacillus stammen bij inname van 12 weken acne laesies tot wel 70% verminderd.
Seborrhoïsch eczeem
Keyfactoren die meespelen bij het ontstaan van seborrhoïsch ezceem (SE) is de overkolonisatie van de schimmel Malassezia en de immuunreactie op de toename in vetproductie door de talgklieren. De samenstelling van de darmflora van patiënten met SE is nog niet goed genoeg bestudeerd. De ernst van het SE is afhankelijk van de activiteit van de talgklier. En deze kan weer getriggerd worden voor veranderingen in het dieet. Een recente studie toont aan dat een hoge intake van fruit samengaat met minder eczeem en een typisch Westers dieet juist samengaat met een toename van SE. Twee studies onderzochten suppletie met Lactobacillus paracases en vonden dat bij structurele inname van 2 maanden de klachten verminderen.
Veroudering
UV straling verhoogt het risico op huidkanker, vroegtijdige veroudering van de huid en rimpels. UV-stralen vormen ROS, welke de epidermale en dermate DNA en cell membranen van huidcellen klopt maakt. Veranderingen in de darmflora blijken voor een deel te beschermen tegen zonneschade. In een onderzoek, orale probiotica Lactobacillus,…
Meer over huidveroudering en voedingsstoffen kun je in dit artikel lezen.
Conclusie
Onze huid is onlosmakelijk verbonden met de gezondheid van onze darmflora en daarmee onze levensstijl en eetgewoontes. Behandeling met probiotica is veilig, maar hoeft niet altijd effectief te zijn. Belangrijk is dat je het juiste probioticum neemt, omdat het anders zonde van je geld is.
Struggle je met een huidprobleem? En wil je deze (met voeding) aanpakken?
Wacht dan niet te lang en ga naar de dermatoloog en bespreek de behandelopties.
De ene dermatoloog weet weer net iets meer dan de andere dermatoloog over voeding en huidziekten.
De dermatoloog waarmee ik samenwerkte, wist daar veel van. Zij adviseerde toen een psoriasis patiënt contact op te nemen met het UMC in Amsterdam welke poeponderzoek doet en dan op basis van het profiel van de darmflora een goed probioticum preparaat voor je maakt.
Er is ook een kliniek in Venlo die hetzelfde poeponderzoek doet, maar dan meer dieetadviezen in plaats van probiotica als behandeling geeft.
Bron:
Sinha S, Lin G, Ferenczi K. The skin microbiome and the gut-skin axis. Clin Dermatol. 2021 Sep-Oct;39(5):829-839. doi: 10.1016/j.clindermatol.2021.08.021. Epub 2021 Sep 3. PMID: 34785010.
Comments