Het is verstandig om omega-3 vetzuren (ALA, EPA en DHA) uit visolie of algenolie te suppleren als je geen of weinig vis eet. Er wordt ook steeds meer onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van omega-3 vetzuren. Steeds duidelijker wordt dat het onmisbare vetzuren zijn voor een gezond hart, voor gezonde hersenen, voor goede ogen, een stralende huid, …. en de lijst gaat oneindig zo door. Er zijn zelfs aanwijzingen daarvoor dat omega-3 ook op de psyche kan werken.
Het grootste probleem is alleen dat het merendeel van de mensen een groot omega-3 tekort heeft.
Ik bied nu sinds 1,5 jaar bij Academy For Health omega-3 testen en consulten aan waarin de resultaten van de omega-3 test worden besproken. 9 op de 10 keer zie ik een relatief groot omega-3 tekort, wat meestal komt door een absoluut tekort aan EPA.
Ook bij cliënten die al omega-3 suppleerden, zag ik grote tekorten.
Je vraagt je dan waarschijnlijk af: Hoe kan dat?
Door ten eerste gewoonweg geen omega-3 te suppleren bij een dieet zonder of weinig vis.
In theorie kan je lichaam uit alfa-linolzuur (indien voldoende aanwezig in dieet; walnoten, lijnzaad, chiazaad)) ook EPA en DHA vormen. Echter, uit onderzoeken blijkt dat in praktijk deze omzetting ontoereikend is en suppletie vereist is. [1]
Ik zie ook cliënten die al een tijdje omega-3 suppleren, maar ondanks dat geen optimale waardes hebben. Dat kan er aan liggen dat het supplement niet beide vormen, dus zowel EPA als DHA, bevat. Ik zie ook nog vaak genoeg dat het supplement veel te laag is gedoseerd.
Maar welk supplement neem je dan?
Van sommige supplementen is het niet heel erg belangrijk voor welk merk je kiest. Bijvoorbeeld vitamine B12 van de drogist is net zo goed als het A-merk equivalent.
Maar van omega-3 is het wel heel belangrijk om voor goede kwaliteit te kiezen.
Een slecht omega-3 supplement kan namelijk wel degelijk slecht zijn voor je gezondheid.
Omega-3 olie is namelijk erg gevoelig voor oxidatie. Er ontstaan dan zogenaamde vetoxiden en andere oxidatie producten, welke helemaal niet meer lijken op de omega-3 verzuren die het ooit waren. [2] Geoxideerde olie heeft een andere biologische werking wat deze ineffectief of zelfs schadelijk maakt. Waarschijnlijk is zelfs ook het gebruik van geoxideerde omega-3 oliën in onderzoeken naar omega-3 de reden dat er zo veel tegenstrijdige onderzoeksresultaten uit omega-3 studies zijn. [2] Studies geven vrijwel nooit aan wat de kwaliteit van de olie was die ze onderzochten.
Okay, wij hebben dus een kwalitatief hoogwaardig omega-3 supplement nodig.
En waaraan herken je nu een goed omega-3 supplement?
Dat zijn drie waardes:
TOTOX (ref. < 26)
Ansidinewaarde (ref. < 20 meq/kg)
Peroxidewaarde (ref. < 5 meq/kg)
De TOTOX waarde wordt uit de onderste twee waardes berekend. Door gebrek aan onderzoek naar het effect van geoxideerde olie in het menselijke lichaam, zijn de grenswaardes slechts provisorisch op basis van de smakelijkheid van de olie vastgesteld. [2] Het is van groot belang om hier in toekomst nog meer onderzoek naar te doen om evidence-based richtlijnen te kunnen opzetten.
Inmiddels is daar een organisatie mee aan de slag gegaan:
De organisatie GOED (Global Organization for EPA and DHA Omega-3s)
Deze organisatie heeft kwaliteitsstandaarden (zie referentiekaders hierboven) vastgelegd ten aanzien van omega 3-oliën. Een voorwaarde is onder andere dat bij iedere batch de peroxide- en anisidine-waarden worden geanalyseerd. Die waarden moeten onder bepaalde grenzen liggen. Door lid te zijn van GOED (zichtbaar door het logo) voldoet het product aan de meest strikte normen voor kwaliteit en zuiverheid. Naast de kwaliteitwaarboring is de GOED organisatie een kennisbron voor healthprofessionals als het gaat om wetenschappelijke informatie over suppletie van omega-3.
Een goed omega-3 supplement herken je onder andere aan de TOTOX waarde. Hoe lager deze waarde, hoe minder geoxideerd de olie is. Uit verschillende onderzoeken blijkt, dat ongeveer 11-62% van de omega-3 supplementen te veel geoxideerde olie bevatte. [3-7]
En wat als je een slecht omega-3 supplement te pakken hebt?
Is dat slecht voor je?
Er zijn nog onvoldoende onderzoeken die het effect van geoxideerd omega-3 hebben onderzocht.
Echter is wel degelijk bewijs daarvoor dat vet peroxiden schadelijk zijn voor de gezondheid.
Uit dierexperimenten weten wij dat
geoxideerde vetten waarschijnlijk orgaanschade veroorzaken;
ontstekingen bevorderen'
verkalkingen in vaten geven;
en zelfs het ontstaan van kanker versneller kan. [2]
Deze effecten kunnen natuurlijk niet worden genegeerd, met name niet wanneer omega-3 wordt gebruikt tijdens zwangerschap, of aan jonge kinderen of ouderen wordt geven. En al helemaal mogen de resultaten niet buiten oogschouw worden genomen als een omega-3 supplement langdurig wordt genomen.
Als langdurig deze peroxiden worden genomen, dan geeft dat een zeer grote kettingreactie van verschillende oxiden die dan ontstaan, blijkt uit in vitro en in vivo onderzoek. Deze stoffen spelen waarschijnlijk een rol bij het ontstaan van kanker en Alzheimer. [8,9]
Er is één human-randomized placebo gecontroleerd onderzoek gedaan dat heeft gekeken naar de gezondheidseffecten van geoxideerde olie.
In dit onderzoek worden de effecten van geoxideerde vs niet-geoxideerde olie getest.
De ene groep moest voor 7 weken de geoxideerde olie gebruiken en de andere groep de niet-geoxideerde versie. [10] Na die 7 weken werden verschillende waardes in het bloed nagekeken, waaronder ontstekingsmarkers, leverwaardes en antioxidanten. Uit de resultaten bijkt, dat geoxideerde omega-3 olie niet geassocieerd is met acute oxidatieve toxiciteit. [10]
Echter, de resultaten zijn niet nog niet helemaal geruststellend. De studie is veel te kort om langdurige effecten te kunnen onderzoeken, zoals atherosclerose. Bovendien is niet onderzocht wat de DNA schade was op weefselniveau.
Samenvattend kunnen wij zeggen dat door gebrek aan specifiek onderzoek het op dit moment niet mogelijk is of een van de meest populaire supplementen op dit moment, namelijk omega-3, veilig zijn na oxidatie.
Hoe houd je je omega-3 supplement goed?
Oxidatie van olie wordt beïnvloed door licht, warmte en zuurstof. [11]
Het beste kun je dus je supplement op een koude (rond 4 graden), donkere plek bewaren. De koelkast is daarvoor het meest geschikt. Een olie kan dan tot een maand goed blijven. [11] Toegevoegde antioxidanten kunnen oxidatie verminderen maar niet voorkomen. [12]
Omega-3 supplementen die over-the-counter worden verkocht en wellicht al maanden in de winkel liggen hebben zeer waarschijnlijk in kwaliteit moeten inleveren. Maak dus je omega-3 supplement snel op. Het beste binnen één maand.
Waar koop ik een kwalitatief hoogwaardig omega-3 supplement?
Ik werk nu al 1,5 jaar samen met Eqology. Eqology produceert al sinds 1997 omega-3 visolieen en is nu sinds twee jaar ook algenolie gaan maken. Eqology produceert omega-3 olie met een van de laagst gemeten TOTOX-waardes. Eqology claimt een waarde tussen de 4 en de 6 te hebben. Wat de olie van Eqology zo bijzonder maakt is, dat deze op basis van extra vergine olijfolie (geen invloed op omega-3/omega-6 verhouding) is gemaakt en niet op basis van zonnebloemolie (juist rijk aan omega-6!) zoals dat vaak het geval is. Bovendien bevat de olie van Eqology een heleboel natuurlijke antioxidanten, waaronder rozemarijnextract om de olie te beschermen voor oxidatie. En niet geheel onbelangrijk: De olie is hooggedoseerd met de meest ideale verhouding tussen EPA en DHA.
Ik gebruik nu de algenolie van Eqology al meer dan 1,5 jaar en ben een super fan!
De olie doe ik bijvoorbeeld heel makkelijk door smoothies of door een salade. Vaak neem ik de olie ook gewoon met een eetlepel in. Altijd wel koud gebruiken!
Omega-3 bestellen
Start het volgende jaar meteen goed en begin met een abonnement op de Pure Vegan Oil van Eqology!
Ik raad je aan om een dubbele dosering tijdens de eerste maand te nemen. Je ontvangt van Eqology daarom gedurende de eerste maanden twee flessen Pure Vegan Oil voor €120 excl. verzendkosten. Met het abonnement ontvang je dan vanaf de tweede maand iedere maand 1 fles van de Pure Vegan Oil voor slechts 60 EUR+ 4,90 EUR verzendkosten per maand.
Liever visolie?
Dat kan! In de eerste maand krijg je twee flesjes voor €74 (excl. verzendkosten) en in de maanden daarna een flesje voor 37 EUR+ 4,90 EUR verzendkosten.
Bronnen
Doughman SD, et al. Omega-3 fatty acids for nutrition and medicine: considering microalgae oil as a vegetarian source of EPA and DHA. Curr Diabetes Rev. 2007.
Albert BB, et al. Oxidation of marine omega-3 supplements and human health. Biomed Res Int. 2013.
B. L. Halvorsen and R. Blomhoff, “Determination of lipid oxidation products in vegetable oils and marine omega-3 supplements,” Food and Nutrition Research, vol. 55, no. 1, 2011.
W. Kolanowski, “Omega-3 LC PUFA contents and oxidative stability of encapsulated fish oil dietary supplements,” Interna- tional Journal of Food Properties, vol. 13, no. 3, pp. 498–511, 2010.
“Something fishy? Omega-3 supplements test,” Consumer, vol. 469, pp. 12–15, 2007.
C. Fierens and J. Corthout, “Omega-3 fatty acid preparations— a comparative study,” Journal de Pharmacie de Belgique, vol. 62, no. 4, pp. 115–119, 2007.
C.M.Fantoni,A.P.Cuccio,andD.Barrera-Arellano,“Brazilian encapsulated fish oils: oxidative stability and fatty acid compo- sition,” Journal of the American Oil Chemists’ Society, vol. 73, no. 2, pp. 251–253, 1996.
H. Bartsch and J. Nair, “Chronic inflammation and oxidative stress in the genesis and perpetuation of cancer: role of lipid peroxidation, DNA damage, and repair,” Langenbeck’s Archives of Surgery, vol. 391, no. 5, pp. 499–510, 2006.
L. M. Sayre, D. A. Zelasko, P. L. R. Harris, G. Perry, R. G. Salomon, and M. A. Smith, “4-hydroxynonenal-derived advanced lipid peroxidation end products are increased in Alzheimer’s disease,” Journal of Neurochemistry, vol. 68, no. 5, pp. 2092–2097, 1997.
I. Ottestad, G. Vogt, K. Retterstøl et al., “Oxidised fish oil does not influence established markers of oxidative stress in healthy human subjects: a randomised controlled trial,” British Journal of Nutrition, vol. 108, no. 2, pp. 315–326, 2012.
C. S. Pak, Stability and Quality of Fish Oil During Typical Domes- tic Application, United Nations University, Reykjavik, Iceland, 2005, http://www.unuftp.is/static/fellows/document/pak05prf .pdf.
[13] P.C.Zuta,B.K.Simpson,X.Zhao,andL.Leclerc,“Theeffectof 𝛼-tocopherol on the oxidation of mackerel oil,” Food Chemistry, vol. 100, no. 2, pp. 800–807, 2007.